Üzdə meydana gələn və ilk baxışdan kəpənəyi xatırladan qırmızı qabarıqlar lupus xəstəliyinin ən əsas əlamətlərindəndir.
Oynaq ağrıları ilə başlayan xəstəlik təkcə dəriyə deyil, bütün bədənə təsir edir.
Lupus bədəndəki bir çox orqanların iştirak etdiyi revmatik xəstəlikdir, otoimmün xəstəlikləri sırasındadır. Otoimmün xəstəlikləri insanın öz hüceyrələrini immunitet sisteminin işləməməsi nəticəsində xarici maddə kimi qəbul etməsidir.
Xəstəliyin səbəbi məlum olmasa da genetik amillər, ətraf mühit və hormonların təsiri olduğu düşünülür. Xüsusilə stress, ultrabənövşəyi şüalar, bəzi dərman və infeksiyalar xəstəliyi inkişaf etdirə bilir. Qadın hormonlarından biri olan estrogen xəstəliyin meydana gəlməsini artırır və testosteronu azaldır.
Xəstəliyin iki növü var: Diskoid Lupus Erythematosus (DLE) və Sistemik Lupus eritematozu (SLE).
DLE daxili orqanlara təsir etmir, əksinə günəş işığına məruz qalan dərini təsiri altına alır. Diskoid (qabarcıqlar) dəri lezyonları bərpa edildikdən sonra tez-tez dəridə izlər buraxır. SLE isə DLE-dən ağırdır. Dəriyə və daxili orqanlara təsir göstərir. Müalicə edilməzsə, burun və yanaqlarda yaralara səbəb ola bilər.
Xəstəliyin ilk mərhələlərində yorğunluq və oynaqlarda şişmə kimi şikayətlər olur. Lupus səbəbiylə oynaq iltihabı ümumiyyətlə deformasiya kimi problemlərə səbəb olmur. İkinci ən vacib simptom dərinin, saçın və bədənin nəm səthlərinin pozulmasıdır. Bu simptomlar müxtəlif növdə ola bilər.
Bundan əlavə, sızanaqlar, dəliklər, xəritəyə bənzər görünüş, saç tökülməsi kimi digər əlamətlər də meydana çıxa bilər. Lupus xəstələrinin çoxunda işığa həssaslıq artır. Günəş şüaları ilə təmas zamanı dəri şikayətləri çoxala və xəstəlik şiddətlənə bilər. Ən vacib problemlərdən biri də bəzi xəstələrdə böyrəklərin tutulmasıdır. Bu isə ölümlə nəticələnə bilər.
Sonrakı mərhələlərdə xəstəliyinin digər əlamətləri olan qan dəyərinin aşağı düşməsi, mədə və bağırsaq problemləri, ürəkbulanma və iştahsızlıq kimi hallar müşahidə olunur. Xəstəlik tamamilə sağalmasa da, onu nəzarət altında saxlamaq mümkündür.
Diaqnoz qoyulduqdan sonra əksər insanlar yorğunluq, çəki itkisi və qızdırma ilə qarşılaşır.
Diaqnoz üçün ilk olaraq antinuclear antikor (ANA) testi edilməlidir. Diaqnoz nəticələrə əsaslanır. Lupus xəstəliyi üçün bu testlər kifayət deyil.
Lupus yaxşılaşma qızdırma ilə xarakterizə olunur. Bu müddətdə xəstəliyin gedişatını yavaşladan dərmanlar, immunitet sistemini zəiflədən dərmanlar və qızdırma dərmanlarından istifadə edilir.
İmmunitet sistemini ygücləndirən müalicə sayəsində bu xəstəliyi nəzarət altında saxlamaq mümkündür.
GunAz.az
