Bahəddin Salman
Sonunda pulsuz günlərim bir günlükdə olsa
pullu günümlə yerini dəyişəcəkdi. Vaxtında əlimdə olan pulların qədrin heç bilməmişdim.
Ciblərimə girən pulun üzü yayın istisində tərləməmiş , qışın soyuğunda da
qızınmamış elə saniyəsindəcə xərclənirdi. Heç olmasa zamanında yazıq anamada
köməklik etmədim. Biçarə arvad indi nə əziyyətlər çəkmir? Əziyyəti gecə gündüz
"kredit borclarını necə ödəyəcəyəm”cümləsiylə başlayıb "sələm borclarının dərdi
lap məni çərlətdi .Elə axırda da yolnan
getdiyim yerdə vallah ürəyim dayanacaq öləcəm, hayımada çatan olmuyacaq” sözü ilə də bitir. Doğrusuna
qalsa anamın əziyyəti indiyədəkdə beləcə davam edir. Hələ Elladadan danışmıram
. Pul gözümü elə qaraltmışdı ki ,qızın günəş kimi parıldıyan sevgisi gözümdə
duman , dediyi hər kəlmə də qulaqlarımda baş xarab edən milçəkin dözülməz
vızıltısına çevrilmişdi. Ancaq əvvəllər nə o günəş kimi parıldayan sevgi gözümdə
dumanıydı , nədə dediyi hər bir kəlmə milçək vızıltısıydı.
Onunla bir universitetdə təhsil alırdıq.
Elə tanışlığımızda buradan başlamışdı. Çox gözəl və yaxşı qız idi. Demək olar
ki , ciddi baxımdan hər bir oğlanın arzusunda olan qızıydı.
Onunla təzəcə sevgili olduğum
vaxtlarda heç bir yerdə işləmirdim . Belə deyək: cibimə bir yerdən qəpikdə
olsun pul girmirdi. Evdən pul almaqdan isə utanırdım. Dediyim kimi ailə içi vəziyyətimizdə
evdən pul almağıma şərait yaratmırdı.
İlk görüşümüzdə cibimdə bir manatda olsun pul yoxuydu. Ancaq görüş üçün
cibimə nə yolnan olursa olsun pul qoymalıydım. Məhz bu səbəblə Elladadan xəbərsiz "samsung S4 marka”lı telefonumu satıb həmin
günü cibimə 250 manat pul qatlaya bilmişdim. Bu pulun 30 manatına özümə sadə
nokia telefonu , çox az hissəsiylə isə körpə uşağın ayağına geydirilən yundan toxunmuş bir cüt papış alıb ,qalan pullada onunla görüşə yollanmışdım.
Həmin günkü görüşümüz heç
yadımdan çıxmaz. Maddi dəyəri çox az olan hədiyyəm Elladanın gözlərin
yaşartmışdı.Hədiyyə aldığım uşaq papışının sol ayağa geydirilən tayın onun ovcunun içinə qoyub , sağ ayağına geydiriləcək tayın isə öz əlimdə
tutaraq bunları gələcəkdə, birlikdə dünyaya gələcək övladımızın ayağına geydirəcəyimizin
sözün verdim. Çox təəsüf ki səhlənkarlığım ucbatından o papışın məndə olan
tayını sonrakı günlərdə itirdim . Heç vaxt da axtarmağa cəhd etmədim.
Elladanı ilk görüşdəcə məftun
etməyi bacarmışdım. Əvvəl əvvəl mənə tam şəkildə güvənmədiyini açıq aşkar
bildirən qızın , ilk görüşümüzdən sonra mənə qarşı güvəninin hər saniyə
artdığının şahidi olurdum . Onun dodaqlarından istehsal olunub mənim
qulaqlarıma çatdırılan” səni sevirəm” sözünün sayı hər gün daha da artırdı
. Bir qız xöşbəxt idi . Bunun səbəbkarı
isə məniydim . Ara bir nə yaxşı ki var olduğumu , məni tanıyandan həyatının rəngarəng
olduğunu bildirirdi. Təbii ki bütün bu hislər məndədə mövcuduydu. Onun gözlərinin içində xöşbəxtçiliyin rəqs
etdiyini gördükcə mənim ağlım başımdan gözə görünmüyəcək qədər uzaqlara ,sonsuz
xöşbəxtçilikərə yelkən açırdı. O xöşbəxt olduqca ,ikimiz də xöşbəxt olduqca mən
onu daha artıq sevindirməyi özümə böyük borc bilirdim və bundanda mənəvi zövq
alırdım. Cibimdəki pulsuzluqdan isə heç
cürə zövq ala bilmirdim. Lakin hər nədə olsa sevdiyim qızla görüşə gedəndə bir
yolnan pul tapırdım. Pul tapırdım deyən də
yəni borca pul tapırdım. Eyni universitetdə oxuduğumuzdan məcburuydum ki
hər gün aşağısı cibimə 6 yada 7 manat
pul qoyum.İkimiz tək şəhərə çıxanda ,yəni necə deyərlər böyük görüşlərə
çıxanda ALLAH saxlamış məhəllə uşağım həm də yaxın dostum Kamal mənə pul tapmaqdan
bir təhər olurdu. Özündə də olmurduki
çıxardıb cibindən versin. Universitetdə də əməlli başdıca dilənçi vəziyyətinə
düşmüşdüm. Üç ildir kimi
tanıyırdımsa , kimin simasın ölüsü üç dəfə görmüşdümsə birinci sözüm buydu:
OOOO nə var nə yox brat necəsən ?
Onlarda nə deyəcəklər :OOOO sağol qardaşım
salamatçılıq . Səndə nə var nə yox? – deyirdim -sağol şükür olsun ALLAHA.
Bu sözlər bitən kimi keçirdim əsas məsələyə : Qulaq as sənə bir işim düşüb
amma aramızda qalsın.Üstümdə pul azdı dünən evdə olmamışam qardaşıva 3 yada 4
manat borca pul verə bilərsən? – Eləsi olurdu : Ayıb deyil o nə deməkdi – deyib
əlin cibinə salıb çıxardıb pul verirdi , eləsi də olurdu: inanırsan üstümdə 80
qəpik pul var əgər istəsən 40 sənin 40 da mənim – gəl indi bunu istədə , beləsi
olanda lap ölüb yerə girirdim.
Günlər ötdü aylar keçdi . Artıq borc istəməli adam
limitim bitib tükəndi. Əvvəl əvvəl mənə borca pul verənlərin salamlaşmalarında
" ooo "sözü itdi yalnızca necəsən
dedilər. Bir azda vaxt keçdikcə üzlərində ki təbəssüm itdi.Universiteti
bitirməyimə 8 ay qalmış isə məni qarşılarında görən kimi birdən birə ortadan
itməyə başlayırdılar. Arada oğlanlar arasında "Behbud gəlir yenə 3 manat var
? deyəcək durun tez qaçaq "deyib gülməklərin
eşidirdim.Günlərin bir günü dözməyib həmin uşaqlardan birini saxlayıb dedim : ə
yekə kişisən adamın adama borcu olar o nə söhbətlərdi edirsiz ?-deyəndə mənə:
düzdür adamın adama borcu olar day hamıyada yoxda - cavabın verdi. Xoşbəxt hal idi ki, bu cür sözlər Elladanın qulağına
gedib çatmamışdı. Nə bilim bəlkə də çatmışdı.Ancaq yox məncə çatmamışdı.
Çünkü yoxsul Behbudu onun yanında elə
aparırdım ki ,arada metro qatarında gedərkən hamının əksin özünə əyri üyrü göstərən
qatarın pəncərəsindən sırıtıq əksimi
görəndə özümü lap öpüb qucaqlayasım gəlirdi.
Bir
gün dostum Kamal ürəyin açıb danışmaq qərarına gəldi.
- Behbud qardaş sən bu qızı sevirsəndə elə deyilmi ?
-Eeee gicdiye
bu .Əlbətdə!!
O-da səni sevirdə qardaş elə deyil?
-Bəs nə?
-A qardaş bəs sən bu qıza vəziyyətivi
niyə açıb demirsən ? Denən ay sevgilim Vallah mənim vəziyyətim pisdir . Mən bir
gün nəyisə çatdıra bilib , bir gün nəyisə çatdıra bilməsəm məni sən canın pis başa düşmə. Elə
bilməki mən xəsisiəm. ALLAH haqqı ,atamın qara torpağı haqqı əgər o qız bu çətinliyivə
görə sənə üz döndərsə gəlib mənim üzümə tüpürərsən.
-Əşi sən nə danışırsan ağlın
qaçıbdeyəsən sənin ? Mən belə sözü ona
deyə bilərəm?
Özün bil. Yoxee ay bala
onda ya belə zülm çəkə çəkə itədə bir əppək borclu qal, pişəyədə, yada at hər
gün universitetə getməyin daşın bir qırağa get iş tap işlə . İşləyə işləyədə
universitetdə müəllimlərividə görərsən .
Bilmədim bu Kamal mənə pul tapmaqdan bezdiyi
üçün belə məslət verdi yoxsa mənə doğrudan canı yandığındanmı?! Hər nə səbəbə məslət
vermişdisə ilk saniyələrdə ağlıma batmıyan həmin sözlər , sonrakı dəqiqələrdə ağlıma
elə batdı ki məsləhəti yerinə yetirmiyənəcəndə başımdan çıxmadı. Səhər erkəndən
yuxudan oyanıb , telefonumu əlimə alıb Elladaya "həyatım dünən gecədən bizə
rayondan qohumumuz gəlib ona görədə bu gün universitetə gələ bilmiyəcəm . Səni
sevirəm danışarıq. – mesajını yazıb göndərdim . Ancaq mesaj getmədi.Çünki nömrəmdə
istifadə üçün yetərli qədər kontur qalmamışdı. Əynimi geyinib anama heç bir söz
demədən evdən çıxdım.Əhmədli metro stansiyasının keçidinə düşən anda cibimdə 20
qəpik də pulumun olmadığını xatırladım .
Heç bir problem yoxuydu .Bunun da çarəsin tapmışdım.Bütün insanlar metro
stansiyanın keçidinə düşdükdə bir başa giriş qapısına yaxınlaşırdılarsa , mən
çıxış qapısından içəri daxil olub nəzarətçi qadının gözündən yayınaraq kart
vurmadan keçib həyacanla vaqona tərəf irəliləyirdim. Pulsuz vaxtlarımda belə
çarəsizliklərlə tez tez rastlaşırdım. Elə indidə belədir. Həmin gün ona yaxın
iş yerinin qapısın döyüb sv buraxdım.
İş
axtarışımın üzərindən iki gün keçmişdi. Elladanı universitetdən evə yola
saldığım vaxtı telefonuma tanış olmayan nömrədən zəng gəldi. Zəngə cavab
verdim. İncə səsli xanım onlara iş üçün sv buraxdığımı və mənim işə qəbul
olunduğumun şad xəbərini verdi. Ellada gələn zəngin kimdən olduğunu soruşanda təbii
ki işləməkdə utanılacaq heç bir şey olmadığından , işə qəbul olduğumu bildirdim. O , iş üçün nə
zaman müraciət etdiyimi , işimin nədən ibarət olacağını zərif küskünlüklə məndən
soruşdu. Mənsə iş axtarmaq üçün heç bir
yerə getmədiyimi , yaxın qohumumuzun mənə işi düz qoş etdiyini işimin isə tikinti şirkətlərindən
birində rəis şoferi işləməkdən ibarət olacağı yalanın uydurdum. O isə mənim işləmək planımımı niyə ona vaxtında demədiyimi soruşub ,bunu
ondan gizlətdiyim üçün məndən küsdü. Heç
beş dəqiqə keçmədiki könlün almağı bacardım . Dərslərimin nə olacağını
soruşduqda ,müəllimlərlə danışıb hər şeyi həll edəcəyimi dedim . Məcbursan işləməyə
?-soruşanda isə -mən işsiz qala bilmərəm
səni tanımamışdan öncədə mən gecələri çalışırdım- deyib bir yalan daha
uydurdum. Biz indi az az görüşəcəyik ?- sualın verəndə isə - yox ən azı bir
gündən bir görüşəcəyik.Bax bu sözüm o anda mənim üçün yalan yox doğruydu. Tək kəlməynən o mənim işləmək qərarımdan heç məmnun
olmadı . Lakin o bilmirdi ki, mən hər şeyi ona görə edirəm .
Əslində tikintisi gedən binalardan birində qaravulçu çalışacağdım. İşə
başladım. Səhərlər gedib axşamlar gəlirdim. Axşamlar gedib səhərlər gəlirdim. Səhər
erkəndən gəldiyim vaxtlar axşama qədər yatırdım .Anamın üzünü rahatlıqnan görə
bilmirdimsə , Elladanın üzünü demək olar həftədə bircə dəfə istirahət günümdə
görürdüm. Zaman keçdikcə görüşdüyümüz istirahət günləridə ixtisara düşdü .
Görüşə söz verib yorğunluqdan yuxuya gedib ,oyananda isə görüş vaxtının üzərindən
5 saatın 7 saatın keçdiyini görürdüm.Atamın qəbri üstə getməyi isə demək olar
yadırqamışdım. Düzdür mən bir nəfərədə
möhtac olmadan Elladaynan yaşayacağım xoşbəxt və sevincli günlərin , gələcəyimizin
xatirinə işə düzəlmişdim. 250 manatlıq işə. Çox keçmədi çalışdığım iş yalnız adda 250 manatlıq maaşı olan iş oldu.
İşə gedib gəlməyimin ikinci ayı idi . Artıq qarovulun çəkdiyim tikitisi gedən
binanın ərazisinə düzülmüş tikinti materiallarını hər gün gizlincə və az-
az satmağa başlamışdım. Bu tikinti
materiallarını gündüzlər ora kamaznan qum , daş , şebel və başqa tikinti
materialları boşaltmağa gələn İmran dayıya satırdım. Özüdə dəyər dəyməzinə. O
da məndən aldığı materialları 5, 6 manat bahasına başqa yerə satırdı.Pul barəsində bütün
problemlərim düzəlmişdi. Lakin haqqında danışdığım oğurluğu həyata keçirtmək mənim
üçün axşamlar əlverişli olurdu. Buna görədə
məndə binanın tikintisin aparan şirkətə müraciət edib; yalandan təhsilimlə bağlı problemlər yaşadığımı buna
görədə məni axşam smeninə keçirtməklərin xahiş etdim. Əslində universitetlə problemlərimin olduğu
yalan deyildi həqiqət idi. Elladayla telefonla əlaqə saxladıqda dekanın
uşaqlara məni universitetdən azad edəcəyini bildirdiyini söyləmişdi. Mənsə nəyinki
dekanın sözlərinə, axır vaxtlar hec Elladanın sözlərinə və özünə məhəl
qoymurdum. Demək olar ondan soyumuşdum. Bilmirəm bu necə baş vermişdi. Elə bil
bir il yarımlıq sevgim sehrbazın foksu nəticəsində yoxa çıxmışdı. Hər gün
dalaşır, günlərlə küsülü qalırdıq. Aramızda olan münaqişələrdə yazıq qızın azda
olsa səhvi yoxuydu. O məni yığıb axtarmasaydı mənim qətiyyən yadıma düşmürdü.
Şirkət xahişimi yerə salmadı. O gündən 3 gün keçdikdən
sonra ancaq axşam novbəsində işləməyə başladım. . Artıq oğurladığım
materialların həm sayın həmdə qiymətin artımışdım.Bütün fikrimi gecələr böyük
ustalıqla tikinti materialların İmran dayının kamazına yükləməyə və 100 bəzəndə
150 manatı cibimə qatlamağa yönəltmişdim. Daha, nəhəng nəfsimin ətrafında mənə
doğma olan heç kimə , heç nəyə yer tapa bilmirdim . Cibimdəki pulların sayı
artdıqca həyatda hər şeyin dadına baxmaq istəyimdə get gedə artmağa başlayırdı.
Hədsiz içki , məni əyləndirən qadınlar, yalançı dostlar , divarları mənə doğma
gələn otel otaqları, eyş işrət məclisləri bir söznən şəhvani həyat və bunlardan
çox aralıda dayanan unutduqlarım. Pul təpədən dırnağa bütün mənəviyyatımı
ovsunlamışdı.
Bir neçə gün telefonuma anamdan gələn zənglərdən başqa keçmiş yaxınlarımdan
Elladanın ,
Kamalın və bir çoxunun zənglərinə cavab vermədim.
İki gündə keçikdən sonra hamıdan xəbərsiz telefon nömrəmi dəyişdim . Bu hərəkətim Elladadan ayrılmaq istəyimin qəti
sübutu, dostum Kamalın zənglərindən təngə gəlməyimin ilkin göstəricisiydi.
Lakin nə Ellada nə də Kamal onlardan qaçmağıma səbəb olan nəsə etməmişdilər.Nömrəmi
anamdan savayı birdəki yeni tanışlarımdan savayı heç kim bilmirdi.
İki
ay keçdi . Yenədə orada işləyib , gecələr vaxtı vaxtında oğurluğumu edib , səhərlər
sülənib,evə bir köpükdə olsun xeyr verməyib yeni həyatımın ətrafında dayanmadan bərq
vururdum.
Çox keçmədi yeni həyatımın ətrafında
dayanmadan bərq vurduğum an, bir neçə şeyin başımı gicəlləndirib unutqan və səhlənkar
məni ayaqlarım altında görmədiyim yerlərə gubbultuyla çırpdığını hiss etdim.
Başımı gicəlləndirən şeylərdən əsası ,günlərin bir günü səhər vaxtı işdən evə
qayıdarkən anamın böyük nifrətlə üzümə çırpdığı məktub oldu. Məktubda təhsil
aldığım universitetdən azad olunmağımla bağlı təsdiq edilmiş qərar haqqında yazılmışdı. Anam hiddət və qəzəblə ağlayıb " sənin
xeyirsiz işivin kimə nə faydası oldu axı " sözünü dayanmadan təkrarlayaraq sinəmə
aramsız yumruqlar endirdi. Düzdür anam
evə çox vaxt əyyaş vəziyyətində gəldiyimi , universitetə getmədiyimi gördüyü və bildiyi ilk saniyədən mənə özümü
yığışdırmağımla bağlı xəbərdarlıq etmişdi. Ancaq mən məhəl qoymamışdım. Çox
peşmanıydım . Bütün hər şeyi xariquladə şəkildə məhv etmişdim. Universitetdən
qovulduğumu bilən kimi tez Elladanı xatırladım.Ona çox ehtiyacım varıydı.Bu
peşmançılığımı ancaq Elladanın soyudacağını düşünüb onunla barışmaq , könlünü
almaq niyyətinə gəldim . Gecə yeni nömrəmdən
onun nömrəsinə zəng vurdum . O nömrəyə , mənim hər vaxt zəngimə cavab verilən
nömrəyə zəng çatmadı. Yenə yığdım yenə zəng çatmadı. Qaranlıq gecə işıqlı səmaya
qovuşanacan yığdım. Lakin nömrəsinə zəng çatamadı ki, çatmadı . O izini itirmişdimi?.
Səhər açılar açılmaz universitetə
doğru yol aldım. Kaş onu tapa biləcəyimə ümüd etməzdim. Doğrudanda ümüd işgəncəni
uzadırmış. Qrup yoldaşı Simadan Elladanın ,artıq təhsilini qiyabi davam
etdirdiyi xəbərin alan anda məşəqqətli tənhalıq
bütün bədənimi lərzəyə gətirdi. Misilsiz
itkilər sanki məndən xəbərsiz ard arda
düzülmüş mənim kimi məğlubun onların qədrin biləcəyim , onların itkisinə
yanacağım saniyəni gözləyirmişlər.
Məhəllələrin tanıyırdım.Amma o məhəllədə ki,
hansı mənzildə yaşadıqlarını, hansı eyvandan boylandıqlarını qətiyyən bilmirdim.
Yəqin buda mənim səhlənkarlıqlarımdan ən böyüyü idi. Düz bir ay tanıdığım bu məhəlləyə
getdim,gəldim. Elə bil o burada
yaşamırmış. Məhəllədə onun izinədə rast gəlmədim. Qəlbimə və ruhuma onsuz bir
türlü qida verə bilmirdim. Demək olar ki yaşadığım dünyada yolumu, öz bədənimdə
isə özümü itirmişdim. Artıq işədə getmirdim. Bütün günü öz otağıma kiritlənmişdim. Çox keçmədi hərbi komissarlıqdan evimimizə
çağırış vərəqəsi gəldi. Gəldiyi kimi də məni günlərdir divarlarına kiritləndiyim
otaqdan çıxardıb özüylə bərabər uzun yolculuğa apardı. Ali məktəbdən qovulduğum
üçün bir il altı ay əsgərlik çəkməli oldum. Bu il və aylar içərisində yanıma gələnlər
Kamal ilə anam oldu. Elladanın yoxluğu bir il altı ay ərzində get gedə bərkiməyə
, daşlaşmağa başladı. Onun yoxluğunu
zorda olsa qəbullandım.
Ayların uzun yolculuğundan sonra əsgərlikdən qayıtdım. Taytuşlarım
universiteti bitirmiş, əsgərliyə məndən sonra gedib məndən öncə gəlmiş, işə düzəlmiş
,bəziləri nişanlanıb bəziləri isə evlənib özlərinə həyat qurmuşdular. Mənsə
qurmalı olacağım həyatı səhlənkar təkanlarımla
çoxdan darmadağın etmişdim.
Xidmətdən dönəndən işsiziydim. Günlərin bir günü səhərin gözü yeni
açılmışdı ki , ev telefonuna zəng gəldi.
Telefon zənginin dayanmayacağını bilib zor bəlaynan çarpayıdan qalxaraq
dəstəyi qaldırdım . Telefonun o başındakı dostum Kamal idi .
A kişi bəsdir yatdın tez ağ
köynək , qara şalvar götürüb, get Neftcilərdə yerləşən "Abar"
restoranına. Sənə ofsiant işi danışmışam . Administrator tanış adamdı. Deyib gəlsin
hər gün işləsin gününə 20 manatda pul
verəcəm.
Yenədə
köhnə dost.
Dediyi
köhnədən qalma ağ köynəyidə , şalvarıda götürüb bir başa həmin restorana
yollandım.Sonunda pulsuz günlərim bir günlükdə olsa pullu günlərimlə yerini dəyişəcəkdi.
Altun restoranının yerin tapıb administratora yaxınlaşdım. Oda məni baş
ofsianta təqdim etdi. Özümlə gətirdiyim ağ köynək və şalvarı geyinib işə
başladım. Baş ofsiant işə başlamazdan öncə məndən indiyə kimi ofsiant işləyib
,işləmədiyimi soruşanda – xeyr işləməmişəm – deyə cavab verdim. Məni
salondakı 16 nəfərlik olan 23 cü masaya
ofsiant köməkçisi təyin etdilər. Buna restoran diliynən "nayomnik” deyilir. Həmin
günü salonda məndən əlavə 3 nəfərdə nayomnik varıydı. Masaların üzərinə süfrə salındı. Boşqablar ,
çəngəllər, qaşıqlar, badələr , yeməklər düzüldü. Toy yiyələri gəlməmişdən öncə
ofsiantları yığıb məclis qabağı iclasda keçirtdilər. İclasda administrator
ofsiantların qonaqlarla məsafəli , gülərüz ,diqqətli davranmalarını tələb etdi.
Nəhayət bu prasudurda başa çatdı. Yavaş yavaş musiqi alətlərinin səsi bayaqdan
boş olan salona toy süsü verməyə
başladı.
Saat
altı tamam olmuş, yeddiyə işləyirdi. Salon get gedə qonaqlarla dolmağa başladı.
İlk dəfə gördüyüm işi əlim əsə əsə həyacanla həyata keçirirdim. Sən demə bu
ofsiantlıqda çətin məsləkimiş. Yanımdakı ofsiant oğlan mənə ofsiant işində yeni
olduğum üçün ancaq qonaqlara sok , su, spirtli içki süzməyimi xahiş etdi. Bu mənim
üçün lap əla oldu. Onsuzda nəinki sabahdan ,hətda ömürlük ofsiant
çalışmıyacağımı toyun başlamasına az qalmışdan özüm öz daxilimdə dəqiqləşdirmişdim.
Belə qərara gəlməyimin səbəbi ofsiantlıq məsləkinin dərin diqqət tələb edən məslək
olmasıydı. Əslində mənə gələcək vəd
etmiyən işlərin xırdalığına qədər enməyi
özümə vacib bilmirdim.
Öz işimdə idim . Masada əyləşmiş kişilərə
araq süzürdüm. Məclis demək olar yeyib içmək sarıdan əməlli başdıca qızışmışdı.
Nəhayət vağzalı çalındı. Restoranın salonunda divarlara yerləşdirilmiş
televizorlardan gəlin və bəyin əyləşdikləri maşından düşüb pilləkanlarla yuxarı
qalxdığını gördüm. Onlar pilləkanları qalxıb salona yaxınlaşmışdılar ki ,
tamadanın dediyi bu sözlər məni gəlinlə bəyə tərəf çönüb baxmağa vadar etdi.
Tamada deyirdi: Əziz qonaqlar gəlin Kazım bəyi və Ellada xanımı bu gözəl günləri
münasibətiylə ürəkdən alqışlıyaq. Bu adı çoxmu özləmişdim ? Ona görəmi diksinərək
geriyə boylandım? Bilmirəm. Bircə bildiyim odur ki, Elladını ,bu qızı gəlin
paltarında Kazım adlı yaraşıqlı oğlanın yanında görmək üçün özləməmişdim. Həmin
an qəhərdən gözlərim doldu. İçimdə illərdir yuxuya verdiyim qız sanki yuxudan
oyanmış və öz toyuna qonaq gəlmişdi. Mən isə bu toyda 20 manatlıq ofisiant idim.
Ona əsəbləşmədim , onu qınamadım . Mənim kimi vicdansız birinin içində daşıdığı
vəfasız məhəbbət əslində elə 20 manatlıq mükafatada layiq idi. O məni gördü .
Tanıdıda. Ancaq məhəl qoymadı. Hər dəfə ona baxdıqca düşünürdüm ki, yəqin oda mənə gizlin gizlin baxır ,indi mən
baxdığım vaxt gözlərin yayındıracaq . Lakin yox. Ellada nə baxırdı nə də o
baxışları məndən yayındırırdı. Doğrusuna qalsa həsrətlə gözlədiyim o baxışları
mən özüm öz əlimlə öz gözlərimdən çoxdan qovmuşdum. Elə yaxşısıda o idi ki mənə
baxmırdı. Baxsaydı çox utanardım. O utancın əlindən qaçıb gizlənməyə isə yer
tapa bilməzdim.
Beləcə gözlərimin önündə məni tanıyan amma mənə
məhəl qoymuyan sevdiyim qızın başqa oğlanla nigahı oldu. Qədəhlərə süzülən gəlin bəy şərbəti bəh bəhnən içildi. Mənsə işimin gərəyincə
həmin şərbət masasını ofsiant yoldaşlarla bərabər yığışdırmağa məcbur oldum.
Bir anlıq toyu tərk etmək istədim. Ancaq tərk etmədim.Mən payıma düşən zülmə
dözüb , nə cür yanlış etdiyimi dərinə kimi anlamalı və özümü sonsuzadək
qınamalıydım. Onu sevəndə ,nə vaxtsa onun toyunda qonaqların badələrinə şərab
süzən ofsiant olacağım ağlıma belə gəlməmişdi , gəlsəydi də qəh qəhə çəkib
dayanmadan gülərdim. Toy davam edirdi. Bir ara baş ofsiantdan icazə alıb ayaq
yoluna yollandım. Gen dünya mənə necədə dar gəlirdi. Ayaq yoluna çatar çatmaz
boş kabinalardan birinə girib ,qapını içəridən möhkəmcə bağlayıb, hamıdan
gizlin ,için için ağladım. Keçirtdiyim peşmançılıq hissi özümə qarşı duyduğum
hörmət hissinin üzərindən pillə pillə basaraq məni özüylə bərabər ümüd vermiyən
dərinliklərə dartırdı.
Üz gözümü yuyub yenidən salona qayıtdım. İçəri
daxil olanda şəhvətli ərəb musiqisi çalınırdı.
Salonun mərkəzində bir nəfər rəqs edirdi ,bu da rəqqasə xanımıydı. O, rəqs edə edə bəy və gəlinin masasının önünə
tərəf yön alırdı. Mənə tapşırılmış masanın yanına gedib rəqqasənin Elladayla ərinin qarşısında necə
oynamasını izlədim. Rəqqasə qız gözündən savayı bağlı üzü ,əynində ki yarı
çılpaq libası , başına qoyduğu şamdanı və
böyük ehtirasla tərpətdiyi çanağıyla bərabər elə bil bəyi axşam ki gərdək
gecəsinin gözəlliyinə sarı yolçu edirdi. Birdən bəy kürsüsündə oturan bu əclafın
gecə Elladanın dodaqlarından vüsal şərbəti içəcəyi həqiqəti bütün bədənimi
sarmağa başladı. Bəs həmin vaxt mən nə edəcəkdim ? Əlbətdəki sevdiyim qızın
toyundan sonra stol üzərində qalmış yemək artıqların və boşqabları
yığışdıracağdım.
Ellada
toy ərzində bircə dəfədə olsun gözümün içinə baxmadı. O gözlərdən mərhəmət
baxışları gözlüyürdüm ancaq heç qəddar baxışlarada rast gəlmədim . Çox
peşmanıydım.
Toy
qurtardı. Gəlinlə bəy vağzalı havası ilə stullarından qalxıb zalın mərkəziylə
addımlamağa başladılar. Qızlar , gəlinlər onun ətrafına dolanmışdılar. Kimisi gəlinliyin
arxasın tutmuş ,kimi isə əlində gəlinin güzgüsün tutmuşdu. Növbə gəlinin
arxasına baxmadan əlində tutduğu gülü arxada toplaşan cavanlara atmağa gəlib
çatmışdı. Tamada gülün atılmasından ötrü bir , iki , üç sayırdıki Ellada gülü
atsın. Mən bitmişdim. Ürəyim bütün bu baş verənləri daha qaldıra bilmirdi.
Ətrafımda olan oturacaqlardan birini yanıma çəkib
əyləşdim.Oturacaga əyləşdiyim vaxt arxa cibimdə nəyinsə olduğunu ,oturmağım
üçün mənə narahatçılıq törətdiyini hiss etdim. Ayağa qalxıb gözümü , Elladanın
atdığı gülü, cavanların necə bir birini itəliyib yaxalamasına zilliyə - zilliyə
mexaniki şəkildə əlimi arxa cibimə soxdum. Əlimin cibimdən nəsə çıxartdığını , tutduğunu
hiss etdim.
Onlar getmişdi. Mən isə gözümü qapıdan ayıra
bilmirdim. Birdən ətrafımda duran ofsiant yoldaşların gülüşdüklərini hiss
etdim. Fikirləşdim yəqin onlar başdan hər
şeyi anlayıblar. Üzümü onlara tərəf çevirdikdə onların əlimə baxaraq , qımışıb
güldüklərini gördüm. Gözlərimi onlardan
ayırıb öz əlimə nəzər yetirdikdə sol əlimdə ovcumun içərisində bir taylı uşaq
papışını tutduğumu gördüm. İtirdiyim
papışın mənə məxsus tayı sən demə illərdir keçmiş libasımın içində gizlənibmiş.
İçərisinin körpə ayaq görməsi nə bu papışa , nədə Elladadakı papışa qismət
olmamışdı. Onu həsrətlə qoxlamaq üçün bərk
bərk üzümə sıxdım. Lakin təəsüfkü ondan körpə ətri yox, illər öncə Elladaya
verdiyim böyük vədin çürük qoxusu gəlirdi...
SON