Əslən Qubadlıdan olduğumu bilən dostlarımdan biri
bir günü mənə sual verdi:
- Rauf, sən bilərsən, Qaçaq Nəbinin toyunda niyə
kənd camaatından bir nəfər də iştirak etmədi?
Həmin dostu başa salmağa çalışıram ki, bu
kinodur. "Bu kino ki var, çox qəliz məsələdir”.
Sovet ittifaqının gur vaxtında Azərbaycanda sərbəst
filmlər çox az çəkilərdi. O dövrdə "”Arşın mal alan”, "O olmasın, bu olsun”
filmləri dünyanın bir çox ölkələrində uğurla nümayiş etdirilmişdi. Hər iki filmə
bu gün də sevilə-sevilə baxılır. Elə filmlər də var ki, çox da uğur qazanmır,
kobud nöqsanlar görsənir. Əlbəttə ki, "Qanlı zəmi” filminin baş qəhrəmanı Qaçaq
Nəbi Xalq qəhrəmanıdır. Bu filmdə Qaçaq Nəbinin comərdliyi, qoçaqlığı barədə
çox epizodlar var. Lakin filmdə görsənir ki, Nəbi ilə Həcər xanımın toyunda
guya ki, heç kəs iştirak etməyib. Axı kasıblara həyan olan Nəbini xalq çox istədiyi
halda, necə ola bilər ki, bu toya heç kəs gəlməsin. Ən azından öz dəstəsi
stulları boş qoymamalıydı. Bütün bunlar Sovet imperiyasının düşünülmüş planları
idi. Qaçaq Nəbini xalqın gözündən salmağa çalışan imperiyanın nökərləri olan
erməni barmağı da burda rol oynayıb.
Elə götürək "Babək” filmini. Babəki erməninin
dostu Əhl ibn Sumbat öldürdüyü halda bu epizod görsənilmir. Babək guya ki,
Cavidanın arvadı ilə evlənir. Bu filmdə Babəki nəinki qəhrəman, alçaldıcı bir tərzdə
nümayiş etdirilməsi yolverilməzdir.
Ermənilər barədə demişlər...
Bu xalq (erməni-red.) istər xasiyyətinə, istərsə də
coğrafi vəziyyətinə görə qədimdən ikiüzlü və riyakardır. Bunlar daim romalılara
nifrətdən, parfiyalılara isə həsəddən az qala partlayırlar.
Tasit
Ermənilərin eyibi: bədfel kündəbədən, oğru
gözügötürməyən bir ayağı qaçmaqda olan, əmrə baxmayan, yersiz hay-küy salan, vəfasız,
riyakar, söyüş söyən, ürəyi xıqtlı, ağasına düşmənçilikdir. Ümumiyyətlə, ondan
başdan-ayağa müsbətdən çox mənfiyə yaxındırlar.
"Qobusnamə” (XII əsr)
Ermənilər ağ dərili qulların ən pisidir. Onların
abırları yoxdur. Onlar yalnız dəyənək və qorxu altında yaxşı işləyirlər.
Adam Mets,
İsveçrə şərqşünası
Ləzgilər Şilda kəndinə basqın edərkən kəndin
başçısı Dodayevin evinə soxulurlar. Bu adamın Yefrem Sukyazov adlı bir erməni
katibi varmış. Döyüşün şiddətli yerində o xilas olmaq arzusu ilə özünü ölülüyə
vurub yerə yıxılır. Ləzgilərdən biri ona ilişir və onun sol qolunu kəsir. Erməni
qorxusundan cınqırını da çıxarmır. Ləzgi çölə çıxarkən səhvini başa düşür, sol əli
kəsdiyi üçün xəcalət çəkir. Qayıdıb erməninin sağ əlini də kəsir.
Aleksandr Düma,
"Qafqaz səfəri” əsərindən
Ermənilər həmişə başqa dinə qulluq edən
hökmdarların hakimiyyəti altında olmuşlar. Nəticədə öz fikir, niyyət və
duyğularını gizli saxlayan, hiyləgər və kələkbaz adamlara çevrilmişdilər.
Aleksandr Düma,
fransız yazıçısı və səyyahı
Erməni qadınları digər xalqlarla zorla, məcburən də
olsa əlaqədə olmuşlar. Dövlətini və şərəfini çoxdan itirmiş erməni qadınları ilə
münasibətdə olan İran əsgərləri, türklər, gürcülər və dağlılar görünür heç bir ədəb-ərkan
gözləməmişlər. Bu səbəbdən ermənilərin damarından hər cür qan axır.
V.D.Veliçko,
rus şairi, publisist və mütəfəkkiri
Kürd xaqanı demişdir: "Mən əsir düşmüş ermənilərə Birsütun qayalarını çapdırıb əbədiqalar məskənlər saldırdım. Erməniləri
taqətdən düşənə qədər işlədib, sonra öldürmək lazımdır”.
Birsütun rəvayətlərindən
Ermənilər isə o çəkdikləri filmlərdə türkü vəhşi
obrazda canlandırsalar da, dünya xalqları kim-kimdir yaxşı bilir. Dünya alimlərinin,
yazıçılarının filmləri ermənilərin alçaq simasını aydın göstərir. Götürək digər filmi. "Dəli Kür” filmində Cahandar
ağanın özgənin arvadını qaçırdaraq evinə gətirməsi səhnəsi də bizim milli adət-ənənəmizə
ziddir. Axı türklərdə namus məsələsi əsas şərtdir. Bu cür alçaq işlər əlbəttə
ki, ermənilərə xas olduğu halda, Sovet imperiyasının icazəsi ilə çəkilən filmlərin
rejissorları da mərkəzdən bir "malades” almaq üçün milli-mənəvi dəyərlərimizin
qorunmasına xidmət etməyiblər.
Onu da qeyd edək ki, bugünkü
Ermənistanın ərazisinin 82 faizi Azərbaycan torpaqlarıdır. Bu torpaqları ruslar
1828-ci il Türkmənçay müqaviləsindən sonra müxtəlif vaxtlarda, müxtəlif
yollarla Azərbaycandan qoparıb ermənilərə vermişlər.
Zəngəzur, Dərələyəz, İrəvan
xanlığı, Şəmsəddin və Göyçə mahalları, Göyçə gölü bizim ata-baba yurdlarımızdı.
Bu ərazilərdə 15-dən çox inzibati rayonun, 10 böyük şəhərin, 11 şəhər tipli qəsəbənin,
yüzlərlə kəndin adlarını dəyişmişlər.
İnzibati rayonlar
Göyçə mahalı (Vardenis), Basarkeçər (Vardenis), Qəmərli
(Artaşat), Vedi (Ararat), Calaloğlu (Stepanavan), Hacı Nəzər (Kamo), Molla
Dursun (Şaumyan), Qurduqlu (Oktemberyan), Karvansaray (İncivan), Ağababa
(Amasiya), Ağgül (Ani), Ellər (Abovyan), Allahverdi (Tumanyan), Duzkənd
(Axuryan), Çəmbərək (Krasnoselsk), Hamamlı (Spitak), Üçkilsə (Eçmiədzin),
Uluxanlı (Masis) və s.
Böyük şəhərlər
Ellər (Abovyan), Sərdarabad (Oktemberyan), Kəvər
(Kamo), Qəmərli (Artaşat), Gümrü (Leninakan), Qarakilsə (Kirovakan), Calaloğlu
(Stepanavan), Hamamlı (Spitak), Üçkilsə (Eçmiədzin), Göyçə (Sevan) və s.
Qəsəbələr
Uluxanlı (Masis), Alagöz (Araqas), Arpaçay
(Axuryan), Ağababa (Amasiya), Vedi (Ararat), Ortakilsə (Mnasyan), Göyçə
(Maralik), Əbilkənd (Kalinino), Basarkeçər (Vardenis), Talıboğlu (Lusakert),
Tovuzqala (Berd), Allahverdi (Tumanyan) və s.
Bu qədim torpaqlarımızda xalqımızın başına açılmış
faciə və müsibətləri gələcəkdə dünya xalqlarına çatdırmaq hər birimizin borcudur.
Yaxın dostum, kitablarının redaktoru olduğum görkəmli
aktyor, xalq artisti, rejissor, Azərbaycan Mədəniyyət və İncəsənət
Universitetinin dosenti Ramiz Əzizbəylinin çəkdiyi "Bəxt üzüyü” filmi ən gözəl
filmlərdən biridir.
Xarici ölkələrdə prizlərə, mükafatlara layiq
görülmüş bu filmin rejissoru Ramiz Əzizbəyliyə Avropada xarici milyonerlər
deyiblər ki, bir film çək, orda Azərbaycan qadınını əxlaqsız rolda göstər, sənə
nə qədər deyirsən pul verək, hər şərait yaradaq.
Ramiz Əzizbəyli isə milli dəyərlərimizi hər şeydən
üstün tutmuş və qəti şəkildə bu şərtə razı olmamışdır.
Yeri gəlmişkən onu da deyim ki, hazırda Türkiyədə
müalicə olunan Ramiz Əzizbəyliyə Allahdan şəfa diləyir, tezliklə sağalıb vətənə
qayıtmasını arzulayırıq.
Bizim indi də milyoner "kişilərimiz” ki var,
onlar bu gün də erməni axçisinə milyonlar xərclədiyi halda, Ramiz Əzizbəyli
kimi vətənin belə qeyrətli, heç kəsə əyilməyən oğullarının müalicəsinə kömək
etmirlər. Evini, avtomobilini sataraq müalicəsinə, son dəfə əməliyyat
olunmasına xərcləyən belə istedadlı insanlara vaxtında sahib çıxıb kömək etmək əlbəttə
ki, Azərbaycan xalqına xas xüsusiyyətlərdəndir.
Yenə də sağ olsun Heydər Əliyev Fondunun rəhbərliyi
ki, belə insanlara diqqət ayırırıq.
Əgər insanlar gözdən yox, mədədən tox olsaydılar,
yer kürəsinin 7 milyard əhalisinin yarısı nə ac-susuz qalardı, əksinə, 60
milyard əhalini də Allahın nemətləri ilə
təmin etmək olardı.
Hansı televiziya kanallarına baxırıqsa, orda küftə-bozbaş
bişirmək texnologiyalarından söhbət gedir, ya da dəhşətli, qorxulu, davalı
filmlər nümayiş olunur. Yeniyetmə və gənclər belə kinoların təsiri altında
milli dəyərlərdə uzaqlaşaraq, özünü o cür filmlərin qəhrəmanı olan narkotik
baronlara, eləcə də rembolara və sair oxşatmağa çalışır. "Qurdlar vadisi” filmi
bir çox ölkələrdə, o cümlədən Azərbaycanda da nümayiş olunurdu. Bu filmdə banda
başçılarının çirkin əməlləri açıq göstərilirdi. Filmə baxan bəzi gənclər özlərini
əsərin qəhrəmanına sanki bənzədirdilər.
Bu filmin təsirindən bir dəfə Azadlıq prospekti
ilə Həsən Əliyev prospektinin kəsişdiyi nöqtədə beş-altı xarici avtomobil bir
avtomobili dairəyə alaraq sürücünü kinodakı kimi bərk döyəndə, ürəyim ağrıdı. Məlum
oldu ki, barda özünü yaxşı aparmayan birinə imkanlı balaları hücum edərək
"nakazat” etmişlər. Əlbəttə ki, bir nəfəri üstünə 10 nəfərin düşərək təpikləməsini
qoçaqlıq və ya mərdlik adlandırmıram.
Əlbəttə ki, əgər həmin şəxs terrorçu və ya əsgəri
erməniyə satan "maxer” olsaydı, yerindəcə güllələsəydilər, heç uf da deməzdim.
Milli-mənəvi dəyərlərimizi nəinki kinoşünaslar,
rejissorlar, hər bir Azərbaycan vətəndaşı qorumalı və yaşatmalıdır.
Rauf İlyasoğlu
